Türkiye hazır giyim sektörü artan maliyetler ve Uzakdoğu ile bazı segmentlerde yüzde 100’e ulaşan fiyat farkı, dünya üretiminde söz sahibi olduğumuz markaları kaçırmaya devam ediyor. Son örnek, ABD merkezli VF Corporation’ın ikonik markası The North Face oldu.
Nasıl Bir Ekonomi’den Yener Karadeniz’in haberine göre, şirket, uzun yıllardır tedarikçisi olan Gelişim Tekstil’den alımlarını büyük ölçüde azaltma kararı aldı. The North Face’in dünyada ikinci, AB’de ise en büyük üreticisi konumundaki Gelişim Tekstil, artık markadan yalnızca 4-5 milyon Euro’luk sipariş alabilecek.
TÜRKİYE’DEN ÇIKIP VİETNAM VE BANGLADEŞ’E GİDİYORLAR
Gelişim Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Akçay, “En büyük müşterimiz VF Corparation idi. The North Face, Vans, Timberland, Dickies, Supreme, Eastpak, JanSport, Napapijri, Smartwool, Icebreaker, Kipling ve Altra gibi küresel ölçekte tanınan markalarına üretim yapıyoruz. The North Face’in ise dünyada ikinci, AB’de ise en büyük üreticisi idik. Geçen seneden itibaren aldıığı karar ile Bangladeş’e ve Vietnam’a gidiyor. Yüzde 10-20 civarında üretim kalacak. 30 milyon Euro üretim yapıyorduk yaklaşık 25 milyon Euro’luk kısmı gidecek. Başka bir ifade ile 4 milyon adet ürünün 400-500 bin adedi bizde kalacak gerisi maliyetlerin yüksekliği nedeni ile gidiyor” dedi.
ÜRETİMDEN ÇEKİLMELER ARTACAK
Mustafa Akçay, son üç yılda maliyet makasının hızla açıldığını belirtti. “Asgari ücret yüzde 302, enflasyon yüzde 290 artarken döviz sadece yüzde 132 yükseldi. Döviz bazında maliyetimiz 2,5 kat arttı. 2023’te işçilik yüzde 110 artarken kur yüzde 50 yükseldi, aradaki farkı iplik fiyatlarıyla tolere ettik. Ancak sonraki yıllarda işçilik artışı kurun çok üzerinde kaldı, AB’den bile pahalı hale geldik” dedi.
Çalışanların reel gelirinin düştüğüne dikkat çeken Akçay, “Ücretler döviz bazında yüksek görünse de alım gücü üç yıl öncesinin yarısına indi” diye konuştu. Çözüm için kur ve enflasyonun dengelenmesi gerektiğini vurgulayan Akçay, “Kurun yükselmesini istemiyoruz ama enflasyonun altında kalınca üretim sürdürülemez. Dolar/TL 80 seviyesinde olsa üç yıl önceki işlerimizi yapabiliriz. Aksi halde üretimden çekilmeler artacak” uyarısında bulundu.
BÜYÜK MARKALAR FİYATTAN KAÇIYOR
Gelişim Tekstil Başkan Yardımcısı Vedat Yavuz, The North Face’in en büyük tedarikçilerinden biri olduklarını ve 10-12 yıldır da beraber çalıştıklarını anlattı. Yavuz, “Üretici, kalite ve termin olarak dünyada ikinci, AB’de ise ilk sıradaydık o grup için. Tamamen fiyat nedeni ile gitme kararı aldılar. Bizim üretim yaptığımız markalar Mısır gibi bir ülkede üretim istemiyor. Başka ülkede açarsanız o zamanki durumu görüp ona göre değerlendiririz diyorlar. Garanti veren yok. Türkiye’de çalışan hiçbir marka aslında böyle bir alım garantisi vermiyor. Farklı markalara bakıyoruz ama şu an gelen de yok. Ancak Türkiye’den almak zorunda olanlar var. Biz bu süreçte onlara bakıyoruz. Onların da adetleri çok yüksek olmadığı gibi, terminleri de çok kısa. Öyle görünüyor ki artık hiçbir zaman bu kadar büyük adetlere ulaşamayacağız” dedi.
